Στ' ακριτικά χωριά του Κουρδιστάν.

Η Hawraman είναι μία ορεινή περιοχή ακριβώς στη συνοριακή γραμμή Ιράκ-Ιράν. Εκτείνεται σε μήκος 50χλμ. περίπου, σηματοδοτείται από αρκετές κορυφές με ύψος πάνω από 2000μ. με ψηλότερες το Kuh-e-takt(29850 και το Kuh-e-saho (3223). Υπήρξε για αιώνες κέντρο θρησκευτικής δραστηριότητος, τόσο για Σουνίτες του Ισλάμ όσο και για διάφορες αιρέσεις Σουφιστών. Κέντρο της, η πολύπαθη πόλη Halabja. 

Λίγα μέρη στη Μέση Ανατολή προκαλούν τόσο ισχυρά συναισθήματα. Πρόκειται για εδάφη πλoύσια σε ιστορία αλλά και πετρελαϊκά κοιτάσματα, που έχουν σφυρηλατηθεί από αλλεπάλληλες συγκρούσεις, όπου η εντυπωσιακή απομόνωση και η ομορφιά των άγριων τοπίων έχουν καλλιεργήσει μια παράδοση σκληρής ανεξαρτησίας και πολιτιστικής πολυμορφίας.

"Βαθιά στην καρδιά μου, αποτίω φόρο τιμής στους χιλιάδες αθώους/ες, αδελφούς και αδελφές που έχασαν τη ζωή τους στη Halabja. Σας σφίγγω πάνω στην καρδιά μου. Να είστε βέβαιοι ότι δεν περνά στιγμή που να μη σας σκέφτομαι"

Ο νεαρός άνδρας (που εκτελούσε και χρέη οδηγού) ύψωσε συγκινημένος το βλέμμα του προς τον ουρανό.

"Οι πύλες της κόλασης άνοιξαν εδώ αδελφή μου, πραγματικό όραμα της αποκαλύψεως, παράξενες πομπές μετακινούνταν θαρρείς πάνω σε σάβανα, διασχίζοντας τον τόπο. Αν έκρινε κανείς απ’ τα ουρλιαχτά και τα δάκρυα, δεν υπήρχε αμφιβολία πως πήγαιναν προς το θάνατο"

Η Halabja είναι μια πόλη σύμβολο της Κουρδικής αντίστασης ενάντια στο καθεστώς  Μπάαθ του Ιράκ. Ο Σαντάμ Χουσείν πάντα έψαχνε μια ευκαιρία για να πάρει εκδίκηση εναντίον των ανθρώπων της περιοχής. Η επίθεση με αέρια μουστάρδας και σαρίν ήρθε λίγο πριν το τέλος  του πολέμου Ιράκ- Ιράν, στις 16 Μάρτη 1988, σκοτώνοντας ακαριαία 5000 άτομα, ενώ άλλα 10.000 παρουσίασαν προβλήματα με την υγεία τους και πέθαναν τα επόμενα χρόνια.

Ο βομβαρδισμός  πραγματοποιήθηκε σε δύο σειρές. Πρώτα βομβαρδίστηκε η πόλη. Αυτοί που κατάφεραν να γλυτώσουν, κρύφτηκαν στα υπόγεια. Το βράδυ άρχισαν δειλά- δειλά να διαφεύγουν αναζητώντας καταφύγιο στα βουνά, γιατί η διαμονή τους στην πόλη ήταν αδύνατη λόγω της ρίψης χημικών ουσιών. Ακολούθησε δεύτερος, δριμύς βομβαρδισμός στους δρόμους γύρω από την πόλη που ήταν γεμάτοι από πρόσφυγες. Αυτοί που επέζησαν περπάτησαν στο Ιράν όπου έμειναν σε στρατόπεδα προσφύγων για ένα έως τρία χρόνια, πριν από τη διευθέτηση πίσω στο Ιράκ. Μετά την επιστροφή η ζωή δεν ήταν εύκολη, τα σπίτια τους είχαν καταστραφεί, υπήρχε το εμπάργκο.

Πολλοί αναγκάστηκαν να φύγουν πάλι για το Ιράν, προκειμένου να εργαστούν εκεί και να συντηρήσουν τις οικογένειές τους. Εδώ, κάθε σπίτι κρύβει μια σπαρακτική ιστορία,  η πόλη είναι γεμάτη ομαδικούς τάφους και δυστυχώς, υπάρχουν πολύ περισσότερα θύματα που εξακολουθούν να υποφέρουν. Η επίθεση αυτή σήμανε παράλληλα  και την έναρξη της "εκστρατείας ANFAL"του Σαντάμ κατά των Κούρδων όπου περισσότεροι από 100.000 Κούρδοι σκοτώθηκαν, 1274 χωριά ισοπεδώθηκαν και πληθυσμοί ολόκληρων χωριών εξαφανίστηκαν. Εγκέφαλος της εκστρατείας Anfal, ο χημικός Αλί, ξάδελφος του Σαντάμ Χουσείν. Στίς 24/06/2007 καταδικάστηκε από δικαστήριο στη Βαγδάτη σε θάνατο δι’ απαγχονισμού. Κατά τη διάρκεια της δίκης του ο κατηγορούμενος παραδέχτηκε ότι διέταξε τα στρατεύματα να βομβαρδίσουν τα Κουρδικά χωριά διότι είχαν ταχθεί με το Ιράν κατά το τελευταίο στάδιο του Ιρανό-Ιρακινού πολέμου.

Ήταν μέσα Σεπτέμβρη και ένας καυτός αέρας έδερνε τους λόφους. Το εκτυφλωτικό φως της ημέρας έριχνε τα βέλη της φωτιάς του στις αμέτρητες σειρές από μνήματα και στις  ταφόπλακες που βρίσκονταν ανάμεσα σε σπίτια, κυπαρίσσια και τριανταφυλλιές. Διακόσια εβδομήντα χιλιόμετρα βόρειο-ανατολικά της Ερμπίλ, εκεί που ο κύριος ορεινός  όγκος Hawraman αρχίζει και σκιάζει τα σύνορα του Ιράν, αφήσαμε πίσω μας την Halabja και τον κεντρικό αυτοκινητόδρομο και μπήκαμε σ’έναν λαβύρινθο από βουνά με κατεύθυνση την Biara. Καθ οδόν τα κοντρόλ άπειρα, τα περισσότερα επικεντρώνονται σ’ έναν οπτικό έλεγχο των επιβατών κάθε οχήματος και των διαβατηρίων τους. Όταν όμως πρόκειται για Άραβες επιβάτες, το κοντρόλ κρατάει περισσότερο από μια βιαστική ματιά.

Το χωριό Biara βρίσκεται στα υψίπεδα του Κουρδιστάν, ακριβώς στα σύνορα Ιράκ-Ιράν. Είναι γνωστό για τον περίφημο Μεντρεσέ του, το Ίδρυμα Ισλαμικής Εκπαίδευσης Nasqshndiya, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που αφιερώνεται στην υπηρεσία του Ισλάμ με ιδιαίτερη έμφαση στο Tassawwuf (Σουφισμό).

Ήταν ο Shaykh Omar Zia’addin ο οποίος γύρω στα 1870 ίδρυσε το διάσημο Madrassa της Biara. Κι’αυτό με τη σειρά του, μετέτρεψε την Biara σ’ένα γιγάντιο σιντριβάνι της πνευματικής σοφίας που ρέει στις γειτονικές περιοχές. Από τότε, τρεις γενιές απογόνων, με την μεγαλύτερη δυνατή πειθαρχία, έχουν αφιερωθεί στην υπηρεσία του Ισλάμ.

Εκατομμύρια πιστοί βρήκαν πνευματική προσήλωση σ’αυτό το ναό με κίνητρο την διδασκαλία και εκτέλεση Karamat, δηλαδή την έξαρση της ψυχής μέσα από την προσήλωση στην πραγματική διδασκαλία του Κορανίου και την απόλυτη πίστη στις ισλαμικές αρχές (Saria and Sunnah). Οι ηγέτες του Τάγματος Nasqhbandi έχουν αποτελέσει πνευματικοί καθοδηγητές χιλιάδων οπαδών παρέχοντας την αναγκαία ελπίδα στην απελπισία. Δίνουν γενικά μεγάλη έμφαση στην ένταξη των πιστών. Μότο τους : "Κανείς δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί". Πριν από το 2003 η περιοχή ήταν έδρα της φονταμενταλιστικής ισλαμιστικής οργάνωσης Ansar-Al-Islam. Για σχεδόν δύο χρόνια, ομάδα 800 ισλαμιστών-μαχητών κατέλαβε 40 χωριά στα βουνά του Κουρδιστάν ακριβώς σε απόσταση αναπνοής από τα Ιρανικά σύνορα. Επιτέθηκαν σε σημεία ελέγχου της Κουρδικής πολιτοφυλακής Pesmerga, έστησαν βάσεις στη Halabja και την Biara και εξαπέλυσαν τάγματα εφόδων και επιθέσεις αυτοκτονίας στο Ιρακινό Κουρδιστάν.

H Ansar-Al-Islam άσκησε αυστηρό έλεγχο στα χωριά που βρίσκονται στην περιοχή Halabja της επαρχίας  Sulleymaniyah,  όπου κυβερνούσε σύμφωνα με το νόμο της Σαρία. Εξέδωσε διαταγές με τις οποίες υποχρέωνε τις γυναίκες να καλύπτουν το κεφάλι τους και τους άνδρες να διατηρούν γένια, απαγόρευε τις συναναστροφή ατόμων διαφορετικού φύλου και τη μουσική και στις γυναίκες το δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση και στην απασχόληση, υποστήριζε δε ισλαμικές τιμωρίες  (ακρωτηριασμούς, μαστίγωμα) για αδικήματα όπως η κλοπή, η κατανάλωση οινοπνευματωδών και η μοιχεία. Η ομάδα αυτή φέρει επίσης την ευθύνη για παράνομες κρατήσεις, δολοφονίες στρατιωτών, απαγωγές και βασανιστήρια. Επίσης κατηγορείται ότι παρέχει καταφύγιο στην Al-Queda και στον Abu-Musab-Al-Zargawi, ο οποίος  πέρασε ένα μεγάλο διάστημα στον Μεντρέσε της Biara κατά τη διάρκεια της κατοχής της.  Λίγοι βέβαια άνθρωποι συνάντησαν τον Ζαρκάουι γιατί αυτός είχε πάντα το πρόσωπό του καλυμμένο. Τον Φεβρουάριο του 2003, λίγο πριν από την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, αμερικανικές ειδικές δυνάμεις σε συνεργασία με την Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν (UPK, του Τζαλάλ Ταλαμπανί) εξαπέλυσαν μια συντονισμένη επίθεση από αέρος και ξηράς  η οποία διήρκεσε τρεις ημέρες και εκδίωξαν την οργάνωση από το προπύργιό της. Όμως, φαίνεται ότι σήμερα Ansar έχει συσπειρωθεί και θεωρείται υπεύθυνη για τις επαναλαμβανόμενες επιθέσεις αυτοκτονίας στο Βόρειο Ιράκ και επίσης διαφαίνεται ότι συνεργάζεται με άλλες ακραίες ομάδες και έχει επεκτείνει το επιχειρηματικό της πεδίο.

Φτάσαμε στην πλατειούλα της Biara όπου κελάρυζαν πηγές μέσα σε μυρωδιές  κεμπάμπ, ναργιλέ και τσαγιού. Ανδρες με σκληρά, έντονα αλλά ωραία χαρακτηριστικά καθισμένοι σταυροπόδι στην πόρτα των μικρών καφενείων, κάπνιζαν μακάριοι, γυναίκες πουθενά. Κατευθυνθήκαμε προς τον Μεντρεσέ όπου σήμερα φοιτούν 48 φοιτητές, άνδρες, Κούρδοι απ’ όλη την επικράτεια του Ιράκ, οι οποίοι αφήνουν τις οικογένειες τους και βυθίζονται μ’ευλάβεια στην καθημερινή ασκητική ζωή που απαιτεί το κοράνι. Ενα νεαρό αγόρι μας καλωσορίζει  "Αλλάχ μα’ακ" Ο Αλλάχ μαζί σας.  "Αλλάχ γιτάουιλ όμρακ" , απαντά ο οδηγός μας. Είθε ο Αλλάχ να μακραίνει τη ζωή σου.

Ο νεαρός μας ευχαρίστησε με μια βαθιά υπόκλιση και συνέχισε το καλωσόρισμα με τις εκτενείς φιλοφρονήσεις και συνεχείς ερωτήσεις που επιβάλλει η πατροπαράδοτη αραβική φιλοξενία. Ταυτόχρονα ένα άλλο αγόρι έφερε αχνιστό τσάι σε γυάλινα φλιτζανάκια και μικρά λουκουμάκια σε πορσελάνινα πιατάκια. Ήταν μεσημέρι, ώρα ανάπαυσης, σε μια λιτή αίθουσα στρωμένη με χαλιά μια ντουζίνα άνδρες έτρωγαν, κουβέντιαζαν ψιθυριστά και έπιναν τσάι. Στην γεμάτη άρωμα και κατάνυξη κεντρική αίθουσα βρίσκονται ενταφιασμένοι τρεις Σούφι. Κάποιοι γέροντες προσκυνητές βαδίζουν γύρω από τους τάφους τους ψιθυρίζοντας προσευχές.

Οι περισσότεροι όμως από τους ανθρώπους που προσεύχονται εδώ δεν είναι Σούφι αλλά Σουνίτες Μουσουλμάνοι που τιμούν και προσκυνούν τους Μύστες για τους οποίους ιδρύθηκε το τζαμί. Μας πλησιάζει ο Hussein, ο επιστάτης του ναού, ένας καλοκάγαθος ηλικιωμένος άνδρας που κυριολεκτικά τα έχει δεί όλα. "Ο  Ζαρκάουι κατέστρεψε τους τάφους, ο ίδιος και οι άνδρες του είχαν μετατρέψει αυτόν τον ιερό χώρο σε τουαλέττα. Δεν σεβάστηκαν τίποτα. Οι Μουσουλμάνοι λέμε ότι η Αλ-Κάιντα δεν είναι πραγματική ισλαμική οργάνωση. Σας ευχαριστούμε πολύ που επισκεφτήκατε το ναό μας και σεβαστήκατε τα έθιμά μας" (εννοούσε το ότι φορούσα μαντίλα και ελαφρύ μαντό). "Χαλέτ ελ μπαράκα, Χαλέτ ελ μπαράκα" Ας είστε ευλογημένοι. "Μαμπρούκ αλέικ", του απάντησα καταδεκτικά. Σ’εσένα όλες οι ευλογίες.

Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς σήμερα, ότι το τζαμί χρησιμοποιείτο ως τρομοκρατική φωλιά. Όμως, καθώς τότε οι Κούρδοι γιόρταζαν την νίκη τους για την πανωλεθρία που υπέστη η Ansar, το Γενικό Επιτελείο Στρατού των ΗΠΑ δήλωνε ότι: στη βάση αυτή στη Biara βρέθηκαν ίχνη ρικίνης ίδια μ’αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στις τρομοκρατικές επιθέσεις του Λονδίνου το 2002. Επιπλέον ισχυρίστηκαν ότι η Ansar και η Al-Queda συνεργάζονταν στο θέμα της παρασκευής τοξικών δηλητηρίων. Ήταν δηλαδή απόλυτα πεπεισμένοι ότι η επίθεση με ρικίνη στο Λονδίνο σχεδιάστηκε απ’εδώ.

Αφήσαμε το ναό και ανεβήκαμε στο χωριό, το οποίο κυριολεκτικά προσκολλάται στις απότομες  ανωφέρειες. Κατά την διάρκεια του πολέμου είχε σχεδόν ισοπεδωθεί όπως και ένα τμήμα του μεντρεσέ. Οι κάτοικοι έλαβαν μια μικρή οικονομική ενίσχυση και κατάφεραν σιγά-σιγά να αναστηλώσουν το ναό και να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους τα οποία είναι απλά, κατασκευασμένα από τούβλα και σχιστόλιθο. Η ιδιαιτερότητά τους αλλά και η γοητεία τους έγκειται στο ότι: η στέγη του κάθε σπιτιού είναι συγχρόνως αυλή του επάνω σπιτιού ή τμήμα του δημόσιου μονοπατιού κι’αυτό, μια ανάσα πριν τα σύνορα με το Ιράν. Για ν’ανέβουμε στο βουνό περνούσαμε μέσα από τα σπίτια και φυσικά όλοι έβγαιναν έξω και ήθελαν κουβέντες, κεράσματα και φωτογραφίες. Ο Αράμ, συνεχώς μας  επιστούσε την προσοχή. Στο παρελθόν, τρείς Αμερικανοί πεζοπόροι συνελήφθησαν στην περιοχή Hawraman για δήθεν διέλευση των συνόρων και δικάστηκαν για κατασκοπεία και πρόσφατα δύο Κούρδοι Resmerga κρατήθηκαν για λίγο.

Την στιγμή που μπαίναμε στο δάσος, βλέπουμε ένα τύπο να έρχεται προς το μέρος μας κάνοντας χειρονομίες.  "Προσέξτε, είστε στα σύνορα του Ιράν, δεν μπορείτε να προχωρήσετε άλλο". Ξαφνικά, άρχισαν να εμφανίζονται πίσω από τα δένδρα άνδρες, γυναίκες,  παιδιά σαν τα ξωτικά του δάσους. "Εσείς τι κάνετε εδώ"  "Δροσιζόμαστε, το δάσος είναι η διασκέδασή μας, περάστε για τσάι, να σας γνωρίσω την οικογένειά μου" "Πολύ μεγάλη οικογένεια"  "Αυτή που βλέπετε είναι μόνο οι μισοί, οι υπόλοιποι είναι απο την άλλη πλευρά στο Ιρανικό Κουρδιστάν". Μου εξηγεί ότι οι Κούρδοι που έχουν συγγενείς μπορούν να πηγαινο-έρχονται, όπως επίσης και οι αγρότες μπορούν να καλλιεργούν κατά μήκος των συνόρων και το αντίθετο. Υπάρχουν επίσης και μικρής κλίμακας λαθρέμποροι που διασχίζουν τα σύνορα.

Είναι φανερό από την διάθεση και την άνεση των γυναικών ότι αυτές  πλέον απολαμβάνουν μεγαλύτερη  ελευθερία απ’ ότι στο υπόλοιπο Ιράκ. Χάρη στις προσπάθειες της κυβέρνησης υπάρχουν χιλιάδες κορίτσια στα σχολεία και τα πανεπιστήμια,  επίσης υπάρχουν γυναίκες σε δημόσιες και κυβερνητικές θέσεις. Όμως, η βία  κατά των γυναικών είναι ένα φυσικό αποτέλεσμα στην περιοχή του Κουρδιστάν και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα πρακτικών συμπεριλαμβανομένων των εγκλημάτων τιμής, την πίεση της οικογένειας προς την αυτοκτονία, καταναγκαστικούς γάμους, ενδο-οικογενειακή βία. Το πιο τραγικό είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών υποβάλλονται σε ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων, κοινώς κλειτοριδεκτομή, σε μερικές δε περιοχές αυτό αγγίζει το 80%.

Η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών που συμμορφώνονται με την πρακτική πιστεύουν ότι είναι μια θρησκευτική υποχρέωση στο Ισλάμ. Όμως, πολλοί μουσουλμάνοι επιστήμονες και θεολόγοι υποστηρίζουν ότι η κλειτοριδεκτομή δεν προβλέπεται από το Κοράνι, είναι αντιφατική με τις διδασκαλίες του Ισλάμ και θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των γυναικών. Με δυσκολία αποδεσμευτήκαμε απ’αυτή την φοβερή οικογένεια, ήθελαν να μας φιλοξενήσουν. Χαιρετηθήκαμε λες και γνωριζόμασταν  χρόνια και δώσαμε ραντεβού εις "το επανιδείν".

Ίσα που προλαβαίναμε να επισκεφτούμε την Ahmadwa. Το χωριό, περιτριγυρισμένο από ροδιές, συκιές, καρυδιές και τρεχούμενες πηγές φημίζεται για την φυσική ομορφιά του. Μία όαση δροσιάς για τους Ιρακινούς γιατί τουρίστες δεν υπάρχουν στην περιοχή. Ήταν προεκλογική περίοδος και το κλίμα στο χωριό πανηγυρικό. Μια μικρή αγορά με μαγαζάκια που πωλούν τοπικά προϊόντα, μέλι, καρύδια, ρόδια, ζαρζαβατικά και φυσικά καφενεία. Μ’αρέσουν αυτοί οι άνθρωποι, στέκουν ώρες ολόκληρες στα καφενεία, στην ίδια θέση, πίνουν το τσάι τους, χωρίς να λένε λέξη στους διπλανούς τους. Αχέρωχοι τύποι, βουνίσιοι. Μόλις όμως τους χαμογελάσεις, στο ανταποδίδουν, "σαλάμ αλέκουν"  "αλέκουμ σαλάμ",  στήνονται κατευθείαν για φωτογραφία και λένε και ευχαριστώ.

Η Ahmadawa είναι το προπύργιο του Ταλαμπανί και οι αφίσες του -το πρόσωπο ενός καλοσυνάτου θείου-ήταν κολλημένες παντού. Ο Ομέρ βιαζόταν να με οδηγήσει στα γραφεία τους, όπου καμιά δεκαριά άνδρες μας υποδέχτηκαν με χαμόγελα και άφθονο τσάι. Ακολούθησε μια σύντομη παρουσίαση της ηλεκτρονικής τους σελίδας, μεγάλο τμήμα της οποίας ήταν αφιερωμένο σε φωτογραφίες ντοκουμέντα και φωτογραφίες οπλισμένων μαχητών. Κάποια στιγμή ο Ομέρ μου δείχνει μια φωτογραφία ενός νεαρού μαχητή   "Αυτός είναι ο αδελφός μου" μου λέει με καμάρι  "Ηταν ενταγμένος στην  Πατριωτική Ένωση, εγώ ήμουν χρόνια ενταγμένος στο PKK ως φωτογράφος". Ο Ομέρ είναι καταξιωμένος Κούρδος φωτορεπόρτερ που δέχτηκε να με συνοδεύσει στις ακριτικές περιοχές. Εδώ χωρίς συνοδεία δεν κάνεις βήμα,  στην επιστροφή  πρός την Ερμπίλ οι Pesmerga σε μια προσπάθεια πάταξης της τρομοκρατίας, σε κάθε κοντρόλ σ’ανακρίνουν γεμάτοι καχυποψία, που πήγες, τι έκανες, ποιόν είδες. Άκουγα αυτούς τους άνδρες που καυχιόντουσαν για τα ηρωικά τους κατορθώματα λυπημένη που δεν μιλούσε την ιρακινή διάλεκτο. Τα λόγια τους ακούγονταν σαν νευρώδης μουσική.  "Τι γνώμη έχετε για τις εκλογές, τι περιμένετε"τους ρωτάω. "Θέλουμε την Ανεξαρτησία για όλους τους Κούρδους στον κόσμο, οι Κούρδοι της Τουρκίας, της Συρίας και του Ιράν είμαστε ένας λαός. Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να πάρουμε τα όπλα για να υπερασπιστούμε την ελευθερία μας".

Αποχαιρετήσαμε  με θαυμασμό αυτούς τους ανθρώπους, και βολευτήκαμε  για το μακρύ ταξίδι της επιστροφής. Καθώς το αυτοκίνητο ανέπτυσσε ταχύτητα στον έρημο δρόμο του βουνού σκεφτόμουν ότι σ’αυτήν την κορυφογραμμή υπάρχουν πηγάδια πετρελαίου τα οποία αναφέρονται ως κοινά και οι δύο χώρες έχουν συμφωνήσει για την άντληση αμοιβαίου πετρελαίου από τα φρεάτια. Όμως το θέμα δεν έχει επιλυθεί και η κατάσταση μπορεί να κλιμακωθεί ανά πάσα στιγμή. Πρόσφατα εγκαινιάστηκε ένας νέος χάρτης του Κουρδιστάν στον οποίο περιέχονται η Μοσούλη και το Κιρκούκ, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας γιατί έχει τα περισσότερα κοιτάσματα πετρελαίου. Δυστυχώς το Κουρδιστάν αποτελεί πιθανή γέφυρα για πολλές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Όποια δύναμη καταφέρει να ελέγξει τα σύνορα ανάμεσα στο Ιράκ, τη Συρία και τη Τουρκία θα μπορεί να ελέγξει και τους δρόμους ανεφοδιασμού του Κουρδιστάν. Με όλα αυτά τα ανταγωνιζόμενα συμφέροντα, είναι εύκολο να δει κανείς γιατί η μοίρα του θα βοηθήσει στον σχεδιασμό του μέλλοντος της Μέσης Ανατολής...